İş Zekası (BI) nedir?
İş zekası tanımı
İş zekası (BI); kuruluşların daha iyi kararlar almasına, bilgiye dayalı aksiyonlarda bulunmasına ve daha verimli iş süreçleri uygulamasına olanak sağlayan özellikler anlamına gelir.
BI özellikleri sayesinde
- Kuruluşunuzdan güncel verileri toplayabilirsiniz
- Verileri kolay anlaşılır biçimlerde (örneğin, tablolar ve grafikler) sunabilirsiniz
- Verileri kuruluşunuzdaki çalışanlara zamanında sunabilirsiniz
BI, kuruluşunuzun her zaman bilgili olmasını sağlar. Başarı büyük oranda pazarda kim, kime, ne, nerede, ne zaman, neden ve nasıl sorularının yanıtlarını bilmeye dayanır. Ürünleriniz veya hizmetleriniz tüketicileriniz arasında ne kadar popüler? Rakipleriniz neler yapıyor? Tüketicilerin bir markayı diğerlerine göre tercih etme nedenleri nedir? Pazar nasıl ve ne zaman değişecek? Geleceğin trendleri neler?
Gartner tarafından belgelendiği üzere, BI çözümleri şirketlerin bu sorulara yanıt bulmasına yardımcı oluyor.
İş zekası yazılımı
İnternette arama yaptığınızda BI yazılımı konusunda çeşitli tanımlar bulacaksınız. Genel anlamda bir BI çözümü, nihai sonuç olarak incelenen konunun geçmiş, mevcut ve gelecek durumu hakkında bilgi ve analiz sağlamak üzere dahili ve harici kaynaklardan verilerin toplanmasına, analiz edilmesine ve yorumlanmasına yönelik bir strateji ve teknoloji kombinasyonudur.
İş zekası ve iş analitiği terimleri sıklıkla birbirinin yerine kullanılır. Ancak iş analitiği daha spesifik olarak trendleri ve içgörüleri bulmak amacıyla verileri inceleme süreci anlamına gelir. Birlikte kullanıldığındaysa "BI ve iş analitiği", daha kapsamlı bir anlama sahiptir ve verilerin toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanmasının her yönünü kapsar. Bizim amaçlarımız doğrultusunda, terimler aynı olacaktır.
Mevcut BI/iş analitiği çözümleri, sürecin her aşamasında uygulanabilir bilgiler edinmenize yardımcı olacak uygulama yazılımları sunar. Buna şirket içinde, masaüstünde, bulut ortamında ve mobil özelliklerle ofis dışında kullanıma yönelik veri hazırlama, analiz, veri görselleştirme, raporlama ve iş birliği uygulama yazılımları dahildir.
İş zekasının avantajları
Veri. Büyüktür. Büyüyor ve katlanarak artıyor. Her geçen gün çok daha fazla insan üretiyor. Gittikçe artan sayıda şey, yaygın adıyla cihazlar, veri oluşturuyor. Daha fazla çeşitlilik kazanıyor ve daha da yapılandırılmamış hale geliyor. Yaklaşık beş yıl önce, dünyadaki verilerin yüzde 90'ının önceki iki yılda oluşturulduğu söyleniyordu. Bu çok muazzam.
Veri ve bu verilerden içgörü oluşturma becerisi, sürdürülebilir ve büyüyen işletmeler için en değerli kaynaktır.
BI konusunda türünün en iyi yaklaşımı kullanarak yeni verileri satın alma, entegre etme, dağıtma, inceleme ve bunlara yanıt verme konusunda gereken zamanı ve çabayı azaltarak kuruluşunuzun rekabet avantajı kazanmasına yardımcı olabilirsiniz.
Kuruluşlar verileri işleme konusunda ne kadar iyi hale gelirse BI çözümlerinden o kadar fazla avantaj sağlayabilir. Veri işleme liderleri, verilerin potansiyelini zamanında fark edemeyen tüm rakipleri üzerinde muazzam bir baskı uyguluyor. Uygulamada geç kalanlar, rakiplerine ve pazara yeni giriş yapanlara ayak uydurmak için analitik hırslarını hızlandırmak zorunda kalıyor.
BI, veri temelli her kuruluşun kalbini temsil ediyor. Böylece dönüşümün tam da merkezinde yer alıyor. Yeni bir BI aracını uygularken elde edilmesi amaçlanan nihai hedefler kuruluşun etkisini artırmak ve kuruluşu daha verimli hale getirmektir. Ancak doğru BI teknolojisiyle çok daha fazla avantaj elde edebilirsiniz.
- Veri doğruluğunu iyileştirme
- Daha hızlı şekilde daha iyi kararlar alma
- Yaşamsal sonuçları iyileştirme
- İşletmenin fonksiyonel alanları arasında veri paylaşımı yapma
- Finansal ve operasyonel bilgiler konusunda daha iyi düzeyde görünürlük elde etme
- Verimsizlikleri belirleme ve azaltma
- Atık, sahtecilik ve suistimal vakalarını ortadan kaldırma
- Üretkenliği ve çalışan moralini yükseltme
- Yatırım getirisini yükseltirken toplam sahip olma maliyetini azaltma
- Her düzeyde şeffaflığı ve hizmetleri geliştirme
İş zekası çözümleri nasıl verilerinizden en iyi şekilde yararlanır?
BI çözümleri, karar alma ve strateji geliştirme için temel bir araç olma potansiyeline sahiptir. Elde edilen bilgiler pazarlamadan satışa, tedarik zincirinden finansa, şirket genelinde çeşitli alanlarda çeşitli görevlerde kullanılabilir. Örneğin,
- Pazarlama kampanyası sonuçlarını ölçmek
- Nakit akışı, brüt marjlar ve faaliyet giderleri konusunda görünüm elde etmek
- İK süreçlerini ve işe alımı optimize etmek üzere çalışanlar ve adaylar hakkında içgörüler elde etmek
- Parça ve materyal trendlerini ve tedarikçi performansını takip etmek
- Gelir ve işlemleri tahmin etmek
- Çağrı merkezi ve depo personel düzeylerini optimize etmek
- Şirket genelinde görünümler elde etmek
- Yeni gelir fırsatları ve örüntüleri ortaya çıkarmak
BI, kuruluşunuzdaki herkese yardımcı olabilir. Ancak bunu yapabilmek için özel bir çözüm olması gerekir.
Ortalama kuruluş çözümü için bir BT departmanının çevre birimlerini ayarlaması ve çoğu durumda dahili ve harici veri kaynaklarını bağlantılı hale getirmesi gerekir. Geçmişe dönük olarak bakıldığında, BI çözümleri genellikle, veri hazırlama için kapsamlı komut yazma ya da derinlemesine SQL bilgisi gibi özel bir uzmanlık gerektirdiği için tüm BI çözümlerinden BT departmanı sorumluydu.
İş zekası çözümlerinde nelere dikkat etmeniz gerekir?
İş zekasının işletme birimleri ya da nispeten düşük düzeyde teknoloji bilgisi olan herhangi bir kimse adına etkili bir çözüm olması için çözümün, kuruluş genelinde tüm düzeylerdeki çalışanlar için mümkün olduğunca kullanıcı dostu ve erişilebilir olması gerekir.
Tekli BI platformu
Tek bir entegre uygulama yazılımları platformu sunan bir çözüm düşünün. Pek çok kuruluş raporlama, keşif, analiz ve diğer işlevler için birden çok çözüm içeren eski bir iş zekası ekosistemine sahiptir. Tüm bu çözümlerle birlikte çalışmak yüksek maliyetli olabilir ve kapsamlı bir teknik bilgi birikimi gerektirebilir. Birden çok çözüm aynı zamanda uyumluluk sorunları oluşturabilir.
Tekil platform yaklaşımı, hiçbir uyumluluk sorunu olmaması için her şeyin bir arada çalıştığı ve verilerin toplanmasını, analiz edilmesini ve yorumlanmasını içeren bir uçtan uca çözüm sunar. Her şey tek bir yerde olduğunda araç aramanız gerekmez. Veri modellerinizi ve metriklerinizi merkezi hale getirerek işletmenize dair kapsamlı bir temsil elde edebilirsiniz. Birden çok çözümlü bir ekosistemle bunu başarmak zor olabilir.
BI hizmeti (BIaaS)
BI çözümü, kuruluşunuzun genelindeki ister ofiste ister uzaktan ister mobil olarak çalışan tüm kullanıcıların kolayca erişebileceği bir çözüm olmalıdır. Bulut çözümü, erişilebilirlik ve kullanılabilirlik açısından en yüksek potansiyeli sunmaktadır. Hem bireysel kullanım için hem de iş arkadaşlarıyla paylaşımlı olarak ihtiyaç duyulduğu anda ve ihtiyaç duyulan yerde erişilebilir.
Bulut çözümü, neredeyse tüm büyüklüklerdeki kuruluşlara uygun şekilde ölçeklenebilir ve büyüyen işletmelerin ihtiyaçlarını karşılamak için yeterince esnektir.
Bağlantı Halinde BI
Pek çok BI çözümü, bir veya daha fazla veri kaynağı ile bağlantı kurma özelliğine sahiptir. Önceden oluşturulmuş bağlantılar sunan bir çözümü değerlendirin. Bu tür bir çözümle çeşitli kaynaklardan elde edilen verilerin yüklenmesi ve entegre edilmesi kolaydır. Önceden oluşturulmuş bağlantılar, bağlantı oluşturmak için gereken zamanı ortadan kaldırıp çözümün karmaşıklığını azaltarak BT çalışanlarınızın diğer görevlere odaklanabilmesini sağlar.
Artırılmış analitik
İş zekasını kolay hale getiren akıllı bir çözüm istersiniz. Gömülü makine öğrenimi sunan artırılmış analitik özellikli bir çözüm istersiniz. Bu tür bir çözüm kullanıcıların bilgileri toplamasına, analiz etmesine, yorumlamasına ve iletmesine yardımcı olarak görevleri daha kolay ve otomatik hale getirir.
Çözümünüz, veri hazırlamayı ve birden fazla kaynaktan elde edilen verilerin toplanmasını ve birleştirilmesini otomatikleştirebilmeli ve süreci hızlandırarak hata olasılığını azaltmalıdır. Daha doğru sonuçlar için incelemeye dahil edilecek yeni veri kümelerini önererek analizinizi de geliştirebilmelidir.
İhtiyacınız olanları hızlı ve kolayca aramanıza ve doğrudan verilere ulaşmanıza olanak sağlayan akıllı bir çözüm istersiniz; koddan ziyade insan dilinde sorular sorup yanıtlar almanızı sağlayan bir çözüm istersiniz.
Kimi çözümler, kullanıcıların yaygın iş terimleriyle talepleri ve veri kümesi parametrelerini değiştirmesine ve verilere erişmesine olanak sağlayan semantik bir katman sunar.
Kullanıcılar aynı zamanda kodlama bilmeleri gerekmeden örüntüleri görmek ve gelecekteki sonuçları tahmin etmek için öngörüye dayalı analitikler ve tahmin verilerine kolayca erişebilmelidir. Gömülü makine öğrenimine sahip bir akıllı çözüm bu avantajı ve çok daha fazlasını sunabilir.
Veri görselleştirme
Pek çok akıllı çözüm, verileri otomatik olarak pasta grafiklerine, grafiklere veya diğer görsel sunum türlerine dönüştürme olanağı sunan veri görselleştirme özelliği ile birlikte sunulmaktadır. Kullanıcılar, salt sayılardan oluşan bir elektronik tabloda gözden kaçabilecek örüntüleri, ilişkileri ve gelişen trendleri hızlı ve kolay şekilde görüp anlayabilir.
Veri görselleştirme sayesinde, zengin veri karma uygulamaları oluşturarak yeni ve benzersiz içgörüler elde edebilirsiniz. Aynı zamanda yorumlamak için hiçbir özel eğitim gerekmeyen yüksek etkili görseller kullanarak işletmeniz hakkında hikâyeler oluşturabilirsiniz.
Bu tür bir akıllı sistemle, dahili ve harici kaynaklardan veri çekebilirsiniz. Ardından çok sayıda seçenek arasından verilerinizi en iyi temsil eden grafiği seçebilir ya da veri sonuçlarına göre uygulamanın otomatik olarak bir öneride bulunmasına izin verebilirsiniz.
Self servis iş zekası
Bir BI çözümünün gerçek anlamda bir iş aracı olması için, iş insanlarının kendi kendilerine kullanabileceği, self servis bir çözüm olarak tasarlanması gerekir.
BI çözümünüz, işaretleyip tıklama veya sürükleyip bırakma özellikleriyle kolay gezinti yapılabilir nitelikte olmalıdır. Bilgilere sezgisel ve etkileşimli şekilde erişim olanağı sağlayan bir tür konsol içermeli, kılavuzlu, adım adım gezinme ve yerleşik işlevler sunmalı ve böylece özelleştirme yapılmasını gerektirmemelidir. Kullanıcılara bir görevi kendileri gerçekleştirme veya otomasyona devretme seçeneğini sunmalıdır.
Kullanıcılar aynı zamanda sorunları ve yeni fırsatları keşfetmek için verilerini yükleme ve her açıdan analiz etme konusunda tam kontrol sahibi olmalıdır. Daha ayrıntılı içgörüler için dahili ve harici verileri karma hale getirip harmanlayabilmelidirler. Öğrendiklerini paylaşmak istediklerinde kendi raporlarını oluşturabilmelidirler.
En zor iş sorularına yanıtlar bulabilmeli ve bulduklarını, BT'den yanıt beklemek zorunda kalmadan kuruluş genelinde iş arkadaşları ve yönetim ekipleri ile paylaşabilmelidirler.
Mobil iş zekası
Günümüzün hızlandırılmış dünyasında, iş insanları nerede olurlarsa olsunlar her an iş zekasına erişmelidir. Dolayısıyla mobil özelliklere sahip bir BI çözümünü düşünün.
Sesli erişim ve gerçek zamanlı uyarılar sunan mobil BI çözümleri mevcut. Arama temelli bir yaklaşımla verilerinizle görüşebilirsiniz. İster bulut ortamında ister şirket içinde verileri görüntüleyebilir, analiz edebilir ve uygulayabilirsiniz. Tek bir satır kod yazmadan zengin, etkileşimli görselleştirmeler ile mobil analitik uygulamalar oluşturabilirsiniz. İster telefonunuzdan ister tabletinizden uygulama oluşturup dilediğiniz yerde dağıtabilirsiniz.
Yapay zeka ve makine öğrenimini içeren bir çözüm, size ihtiyacınız olan anda ve yerde neye ihtiyacınız olduğunu anlayan bir kişiselleştirilmiş asistan sunabilir. Örneğin, New York'ta bir iş toplantınız var. Kişiselleştirilmiş asistan, iş toplantınız için hangi iş raporunun ve grafiklerin gerekli olduğunu belirleyebilir. Konuşmayı metne dönüştürebilir ve analiz edilecek yeni veriler olduğunda sizi uyarabilir.
Bilgileri analiz etmek için masanıza bağlı kalmanız gerekmez. Bir mobil cihaz ve bulut tabanlı BI çözümü ile siz nerede olursanız olun analitikleriniz size gelebilir.
Akıllıca seçim yapma
Her kuruluş iş zekasına ihtiyaç duyar. Ancak kuruluşunuzdaki herkesin ihtiyaç duydukları anda ve ihtiyaç duydukları yerde verilerinize erişebilmesini sağlamak için, verilerinizden en iyi şekilde yararlanarak her zaman bilgi sahibi olmak amacıyla akıllı, kullanımı kolay, zengin özellikli bir BI çözümü seçmek istersiniz.