Największe wyzwania stojące przed dyrektorami finansowymi w 2024 roku

Makroekonomiczne trudności przybierają na sile. Większość ekonomistów przewiduje recesję w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Stopa inflacji w Stanach Zjednoczonych wzrosła ponad dwukrotnie od 2020 r., co skłoniło banki centralne na całym świecie do podniesienia stóp procentowych. Do tego dochodzą kwestie geopolityczne: wojna na Ukrainie, niepokoje polityczne w wielu krajach — od Chin po Iran — a także utrzymujące się zagrożenia zdrowotne związane z pandemią, której końca wciąż nie widać. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do zakłóceń w łańcuchach dostaw, ponieważ wahania popytu i podaży wpływają na poziom zapasów, dostęp do portów i koszty magazynowania.

Biorąc to wszystko pod uwagę, nie dziwi fakt, że dyrektorzy finansowi skrupulatnie przygotowują się na nadchodzące lata. To właśnie od nich i ich zespołów będzie zależeć, czy firmom uda się przetrwać ten ciężki czas.

Ewoluująca rola dyrektora finansowego

Rola dyrektora finansowego (CFO) wciąż ewoluuje; coraz mniejszy nacisk kładzie się na prowadzenie księgowości, a większy na budowanie strategii biznesowej. Dawniej dyrektor finansowy był odpowiedzialny za bilans, rachunek zysków i strat, księgowość, zamknięcie finansowe oraz zgodność z przepisami. Jednak w ostatnich latach wiele z tych obowiązków zostało przeniesionych na kontrolerów lub głównych księgowych (CAO) — zwłaszcza w dużych przedsiębiorstwach. Dyrektorzy finansowi są obecnie bardziej zaangażowani w planowanie i przewidywanie; pomagają kierownikom podejmować najlepsze decyzje dotyczące personelu, planów sprzedaży, zapasów, łańcuchów dostaw i innych obszarów działalności.

Kierownicy działów coraz częściej starają się łączyć swoje plany biznesowe z zespołami ds. finansów, kadr, sprzedaży i łańcucha dostaw. Takie podejście, nazywane połączonym planowaniem, zapewnia lepszy wgląd w dane w całej firmie, dzięki czemu liderzy biznesowi mogą dokładnie zapoznać się z całym planem biznesowym, a nie tylko z jednym jego elementem. Połączone planowanie pomaga usprawnić proces podejmowania decyzji i określić właściwą strategię dla firmy. Coraz więcej dyrektorów finansowych współpracuje obecnie z innymi członkami kadry kierowniczej (dyrektorami operacyjnymi, kierownikami działu sprzedaży itp.), aby połączyć plany różnych linii biznesowych i zapewnić kierownikom w całej firmie lepsze informacje.

10 Największe wyzwania stojące przed dyrektorami finansowymi w 2024 roku

W świetle wyzwań gospodarczych – takich jak inflacja, niepokoje geopolityczne i prawdopodobna recesja – dyrektorzy finansowi zidentyfikowali następujące 10 największych wyzwań na ten rok:

1. Cięcie właściwych kosztów

Firma Grant Thornton przeprowadziła wśród dyrektorów finansowych ankietę, w ramach której 58% respondentów uznało optymalizację kosztów za swoje największe zadanie na najbliższe sześć miesięcy. Obszary, w których dyrektorzy finansowi poszukują oszczędności, obejmują zatrudnienie, podróże służbowe, opłaty konsultingowe, racjonalizację linii produktów i inwestycje technologiczne. Potencjalne rozwiązania, których wprowadzenie może pomóc dyrektorom finansowym w obniżeniu kosztów, obejmują oprogramowanie do zarządzania rentownością i kosztami, sztuczną inteligencję i uczenie maszynowe w celu automatyzacji zadań takich jak dopasowywanie danych i uzgadnianie kont oraz analizę predykcyjną w celu zidentyfikowania potencjalnych błędów w prognozach.

2. Przyciąganie i zatrzymywanie odpowiednich talentów

Siła robocza pozostaje jednym z najbardziej deficytowych zasobów w świecie biznesu. Miliony wolnych stanowisk nie mogą doczekać się obsadzenia. Według badań przeprowadzonych przez AICPA-CIMA niedobór talentów w dziedzinie finansów i IT doskwiera dyrektorom finansowym od niemal dekady, ale obecnie deficyt pracowników obejmuje również operacje, produkcję, logistykę, sprzedaż i stanowiska dla początkujących w różnych branżach. Kierownicy działów finansów i kadr analizują swoje plany zatrudnienia, aby zapewnić, że ich firmy będą mogły nadal działać na dużą skalę.

3. Identyfikowanie właściwych inwestycji w celu napędzania wzrostu

Dyrektorzy finansowi w 2024 roku stoją przed niełatwym zadaniem cięcia kosztów przy jednoczesnym kontynuowaniu inwestowania w projekty, produkty i innowacje, które generują zyski i wzrost przychodów. Podczas gdy liczba fuzji i przejęć prawdopodobnie spadnie ze względu na wysokie koszty pożyczek, inne inwestycje — takie jak ekspansja na nowy region lub rozszerzenie linii produktów — będą wymagały dokładnej oceny w celu zrównoważenia ryzyka z potencjalnymi korzyściami. Staranne modelowanie scenariuszy przy użyciu oprogramowania do zarządzania wydajnością przedsiębiorstwa (EPM) może pomóc w dokonywaniu takich ocen.

4. Planowanie środków pieniężnych i płynności

Gdy uderza recesja, najważniejsza jest gotówka. Kluczowe znaczenie ma posiadanie wystarczającej ilości gotówki, aby zrekompensować ewentualne straty w przychodach; przy wysokich stopach procentowych pożyczki na inwestycje w rozwój mogą być zbyt drogie. Tradycyjnie przepływy pieniężne są obliczane co miesiąc, jednak nowe technologie wykorzystujące sztuczną inteligencję mogą pomóc dyrektorom finansowym uzyskać obraz stanu gotówki w dowolnym momencie. Tego typu ciągłe prognozowanie środków pieniężnych może potencjalnie zmienić zasady gry, jeśli chodzi o równoważenie zadłużenia z kapitałem własnym.

5. Częstsze i dokładniejsze prognozowanie

Planowanie i analizy finansowe (FP&A) to jedna z podstawowych funkcji zespołu finansowego, ale od czasu wstrząsu związanego z pandemią w 2020 r. wiele firm zwiększyło częstotliwość cykli planowania finansów. Większego znaczenia nabrało w szczególności modelowanie scenariuszy, ponieważ dyrektorzy finansowi starają się opracować plany awaryjne na wypadek kolejnego nieprzewidzianego zdarzenia. Ręczne procesy i arkusze kalkulacyjne spowalniają cykle planowania, więc kierownicy działów finansowych szukają aplikacji do planowania finansowego z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego i analiz predykcyjnych, aby poprawić zarówno szybkość, jak i dokładność swoich prognoz.

6. Rentowność

Uczestnicy konferencji Davos 2023 w Szwajcarii podkreślili znaczenie rentowności operacji w obecnym klimacie gospodarczym. Dzięki oprogramowaniu do zarządzania rentownością i kosztami zespoły finansowe mogą współpracować z działami sprzedaży i marketingu w zakresie analizowania poszczególnych produktów i usług — aż do poziomu pojedynczych jednostek SKU — aby pomóc właścicielom produktów oferować odpowiednie produkty i usługi oraz ustalać właściwe ceny.

7. Optymalne wykorzystanie inwestycji technologicznych

W ciągu ostatnich dwóch lat wiele firm podwoiło inwestycje w technologie, ponieważ zdały sobie sprawę, że ich starsze, lokalne systemy nie poradzą sobie z zakłóceniami w zatrudnieniu i łańcuchu dostaw związanymi z pandemią. Teraz, gdy wydali już na to sporo pieniędzy, dyrektorzy finansowi chcą wyciągnąć jak najwięcej korzyści ze swoich wysiłków na rzecz cyfrowej transformacji. Biorąc pod uwagę, że budżety technologiczne prawdopodobnie zostaną zmniejszone w 2024 r., wielu firmom będzie zależeć na tym, aby te niedawne inwestycje przyniosły zwrot, zmniejszyły całkowity koszt posiadania i pomogły firmie wprowadzić nowe produkty i usługi przy minimalnych dodatkowych wydatkach.

8. Zakłócenia w łańcuchu dostaw

Co prawda lockdown już się zakończył, ale w wyniku niepewności geopolitycznej i niedoboru siły roboczej nadal występują zakłócenia w łańcuchu dostaw. Dyrektorzy finansowi będą kontynuowali ścisłą współpracę ze swoimi dyrektorami ds. operacyjnych (COO) w celu planowania na wypadek zakłóceń w łańcuchu dostaw i łagodzenia ich skutków z wykorzystaniem zintegrowanego oprogramowania i systemów do planowania biznesowego.

9. Planowanie, raportowanie i zgodność w zakresie ESG

Organy regulacyjne w UE wprowadziły nowe wymogi zgodności dotyczące kwestii związanych ze środowiskiem, społeczną odpowiedzialnością i ładem korporacyjnym (ESG). SEC rozważa wprowadzenie podobnych zasad dla spółek publicznych w USA — i choć zasady te mogą jeszcze zostać zakwestionowane w sądzie, firmy już przygotowują się do ich przestrzegania. Rozwiązania do planowania i raportowania w zakresie ESG muszą być w stanie zebrać dokładne dane z całej firmy — w tym z systemów finansowych, sprzedaży, operacji, HR i łańcucha dostaw — w celu stworzenia raportów opisowych, które spełnią wymagania organów regulacyjnych.

10. Koszty inwestycyjne

Wraz ze wzrostem stóp procentowych dyrektorzy finansowi coraz uważniej przyglądają się zadłużeniu firm. Raty obecnych pożyczek prawdopodobnie wzrosną, a nowe pożyczki zostaną mocno ograniczone. Wszelkie nowe inwestycje mające na celu pobudzenie wzrostu będą w większym stopniu uzależnione od istniejących rezerw gotówkowych. Sytuacja ta będzie wymagała starannego planowania finansowego — pozwoli to uniknąć nadmiernego zadłużenia firmy (najczęstszej przyczyny bankructw przedsiębiorstw).

Wypełnij lukę technologiczną, wprowadzając system ERP

Nowoczesne systemy oprogramowania są projektowane z myślą o większości najtrudniejszych wyzwań, jakich dyrektorzy finansowi mogą się spodziewać w 2024 roku, i obejmują cały back office. Nowoczesny system ERP z funkcjami zarządzania finansami może znacznie pomóc dyrektorom finansowym w wypełnieniu luki technologicznej, podczas gdy spójne, rzetelne dane w połączeniu z dostępnością w czasie rzeczywistym i potężnymi narzędziami analitycznymi pomagają im i ich zespołom dostarczać właściwe informacje we właściwym czasie w celu podejmowania strategicznych decyzji.

Ten kompleksowy wgląd w dane dotyczące działalności — od księgowości i planowania finansowego oraz operacyjnego po łańcuch dostaw i zaopatrzenie — pomaga dyrektorom finansowym ściśle współpracować z innymi członkami kadry kierowniczej w celu zidentyfikowania najlepszych obszarów do obniżenia kosztów przy jednoczesnym zachowaniu wystarczającej ilości kapitału, aby stymulować inwestycje i wzrost. Chmurowe oprogramowanie ERP firmy Oracle obsługuje również częstsze cykle planowania i prognozowania, dzięki czemu korzystające z niego firmy mogą dostosowywać swoje strategie do zmieniających się warunków makroekonomicznych i szybko wprowadzać korekty.

Często zadawane pytania dotyczące wyzwań stojących przed dyrektorami finansowymi

Czego obawiają się dyrektorzy finansowi?

Dyrektorzy finansowi w 2024 roku obawiają się wpływu, jaki trendy makroekonomiczne będą miały na ich działalność. Obejmują one inflację, wyższe stopy procentowe, niepokoje geopolityczne, niedobory w łańcuchu dostaw i możliwą recesję.

Jakie wyzwania stoją przed dyrektorami finansowymi?

Dyrektorzy finansowi są mocno zaangażowani w planowanie i opracowywanie strategii. Pomagają pozostałym członkom kadry kierowniczej podejmować najlepsze decyzje dotyczące kadr, planów sprzedaży, zapasów, łańcuchów dostaw i innych obszarów działalności firmy.

Z jakimi wyzwaniami mierzą się dziś specjaliści ds. finansów?

Wśród najważniejszych wyzwań stojących obecnie przed specjalistami ds. finansów znajdują się: cięcie kosztów, przyciąganie i zatrzymywanie talentów oraz równoważenie tych dwóch potrzeb w celu zapewnienia przyszłego wzrostu.

O co dbają dyrektorzy finansowi?

Dyrektorzy finansowi dbają o wyniki finansowe swojej firmy i muszą podejmować kroki w celu ograniczenia ryzyka związanego z trendami makroekonomicznymi takimi jak inflacja i niedobór pracowników. Kroki te mogą obejmować cięcie kosztów, zwolnienia, częste prognozowanie, dokonywanie inwestycji lub ekspansję.