Margaret Lindquist | specjalista ds. treści dotyczących opieki zdrowotnej | styczeń 2023 r.
Pielęgniarstwo to zawód niezwykle wymagający, nawet w dobrych czasach, ale za sprawą pandemii COVID-19 stojące przed pielęgniarkami i pielęgniarzami wyzwania osiągnęły nowy poziom, prowadząc do zwiększenia rotacji pracowników i niedoborów kadrowych.
Wśród głównych przyczyn takiej zwiększonej rotacji można wymienić wypalenie zawodowe związane z pandemią, starzenie się personelu oraz ostrą rywalizację o pozyskanie wykwalifikowanych pracowników w sytuacji, gdy w całym sektorze brakuje rąk do pracy. Szkoły pielęgniarskie, w których również brakuje kadry nauczycielskiej, nie są w stanie wykształcić wystarczającej liczby kandydatek i kandydatów do tego zawodu, aby złagodzić tę sytuację.
Zwiększająca się rotacja negatywnie odbija się na świadczeniodawcach i pacjentach w różny sposób. Przede wszystkim wydłuża czas oczekiwania pacjentów na przyjęcie do placówki. Zmniejsza to czas, jaki pielęgniarki lub pielęgniarze mogą poświęcić poszczególnym pacjentom, co ostatecznie prowadzi do obniżenia poziomu opieki. Zbiera to swoje żniwo fizyczne i psychiczne u pozostających w pracy pielęgniarek i pielęgniarzy, co sprawia, że wiele z tych osób przenosi się do innych pracodawców z tego sektora, odchodzi z pracy lub przechodzi na wcześniejszą emeryturę. Dostawcy z sektora opieki zdrowotnej muszą zatem podejmować działania pozwalające na zatrzymanie personelu pielęgniarskiego na tym bardzo konkurencyjnym rynku pracy.
Kluczowe wnioski
Przepracowany, niedostatecznie wynagradzany i niedoceniany personel pielęgniarski zaczyna odchodzić z zawodu w tempie, które doprowadziło do wszczęcia alarmu w poszczególnych instytucjach i na szczeblu krajowym. Z raportu NSI National Health Care Retention & RN Staffing Report z 2022 r. wynika, że roczny wskaźnik rotacji personelu pielęgniarskiego w Stanach Zjednoczonych wzrósł do średnio 27,1% w 2021 r. (o 8,4 punktu procentowego r/r). W czasie pandemii gubernatorzy stanowi w Stanach Zjednoczonych musieli wezwać Gwardię Narodową, aby pomóc borykającym się z niedoborami kadrowymi dostawcom usług opieki zdrowotnej. Aby rozwiązać problem z rotacją, należy najpierw zrozumieć przyczyny odejść personelu pielęgniarskiego z pracy.
Nieelastyczne, wyśrubowane harmonogramy
Zatrudnione w przepełnionych placówkach opieki zdrowotnej pielęgniarki wiedzą, że nawet jeśli jedna lub dwie ich koleżanki zachorują lub nie będą mogły przyjść do pracy z innych powodów, to ze względu na nieelastyczne grafiki mogą pojawić się luki w obsadzie zmiany. Może to oznaczać wyczerpujący wysiłek dla osób pracujących na takiej nieobsadzonej zmianie, co zagraża nie tylko dobru pacjentów, ale także zdrowiu psychicznemu pielęgniarek.
Stres związany z pandemią
Jeszcze przed nadejściem pandemii COVID-19 ponad połowa pielęgniarek zgłaszała objawy wypalenia zawodowego (dane Departamentu Zdrowia i Usług Społecznych w Stanach Zjednoczonych). Z najnowszych badań wynika, że około jedna trzecia pielęgniarek rozważa przejście na emeryturę w ciągu najbliższych trzech lat.
Pandemia jest jedną z przyczyn wzrostu liczby osób przechodzących na emeryturę. Z przeprowadzonego przez U.S. Census Bureau i U.S. Bureau of Labor Statistics badania bieżącej populacji wynika, że w marcu 2021 roku na emeryturę przeszło 14,5 tys. pielęgniarek (wzrost o 140% w porównaniu z marcem 2019 r.). W przeprowadzonym w 2021 r. badaniu ponad 6,5 tys. pielęgniarek opieki intensywnej 92% z nich stwierdziło, że wskutek pandemii spadła liczba pielęgniarek w ich szpitalach i w związku z tym skróci się długość ich kariery zawodowej. 66% stwierdziło, że rozważa całkowite odejście z zawodu z powodu swoich doświadczeń podczas pandemii COVID-19.
Relatywnie niskie wynagrodzenia
Z najnowszego badania przeprowadzonego przez Harris Public Policy Group i Associated Press wynika, że zdaniem Amerykanów pielęgniarki są zbyt nisko opłacane (przy czym wynagrodzenie lekarzy jest dość odpowiednie). Z najnowszych danych Bureau of Labor Statistics wynika, że w Stanach Zjednoczonych mediana rocznego wynagrodzenia pielęgniarek ze stopniem licencjata (RN) wynosi 77 600 dolarów. Niektóre pielęgniarki, w tym położne, pielęgniarki ze stopniem magistra (NP) i pielęgniarki anestezjologiczne, mogą jednak zarabiać znacznie więcej.
Warto zauważyć, że średnie wynagrodzenie pielęgniarek ze stopniem licencjata jest niższe niż wynagrodzenie agenta nieruchomości, fizykoterapeuty czy kierownika budowy. Z przeprowadzonego przez firmę ShiftMed badania z 2022 r. wynika, że pielęgniarki, które rozważają porzucenie branży w ciągu najbliższych dwóch lat, za największe problemy uznały niedobór personelu (64%) oraz nienadążające za kosztami życia wynagrodzenie (43%).
Przestarzałe technologie i procesy
Istniejące systemy obsługi elektronicznej dokumentacji medycznej (EHR) powstało z myślą o generowaniu zysków, a nie o ułatwieniu pracy lekarzom i pielęgniarkom. Zapoznanie się z typową elektroniczną dokumentacją pacjenta w systemie EHR może zająć pielęgniarce nawet 200 kliknięć. Ogólnie rzecz biorąc, nieefektywne, ręczne zadania administracyjne są dla pielęgniarek zbyt pracochłonne i frustrujące. Z przeprowadzonej przez Hospital IQ ankiety z listopada 2021 r. wynika, że zdaniem 53% pielęgniarek środowisko ich pracy mogłoby zostać poprawione, a poziom wypalenia zawodowego — zmniejszony, jeśli tylko dostawcy usług opieki zdrowotnej wdrożyli prostsze procesy, które pozwoliłyby lepiej dostrzegać potrzeby pacjentów. Z kolei 45% uczestniczących w tym badaniu pielęgniarek stwierdziło, że potrzebuje lepszej komunikacji i koordynacji między działami.
Pogarszający się stosunek liczby pacjentów do liczby pielęgniarek
Stosunek liczby pacjentów do liczby pielęgniarek zależy od tego, jak intensywnej opieki potrzebuje pacjent. Na oddziałach intensywnej opieki medycznej za idealny uznaje się stosunek pacjentów do pielęgniarek na poziomie 2:1, natomiast na oddziałach przygotowawczych do operacji lub oddziałach wybudzeniowych stosunek ten może wynosić 6:1. Gdy pielęgniarki odchodzą z pracy lub przechodzą na emeryturę, wartość wspomnianego wskaźnika się pogarsza. Nawet jeśli kierownictwo może na to miejsce zatrudnić personel kontraktowy, to brak znajomości przez niego procedur, pracowników, a nawet rozkładu budynku oznacza, że pozostałe w pracy bardziej doświadczone pielęgniarki nadal będą przeciążone.
Zaburzenie wspomnianego stosunku może mieć również poważne następstwa dla pacjentów, ponieważ według National Institutes of Health (NIH) każdy nadmiarowy pacjent, którym ma się zajmować pielęgniarka, to dla niego o 7% większe ryzyko śmierci. Z przeprowadzonego przez agencję zatrudnienia pielęgniarek ConnectRN w 2022 r. badania wynika, że 61% pielęgniarek, które rozważały odejście z zawodu, jako główną potencjalną przyczynę tej decyzji podawało niedobór personelu pielęgniarskiego.
Brak wsparcia dla początkujących pielęgniarek
Wskaźnik rotacji nowych pielęgniarek sięga już w pierwszym roku nawet 30% z powodu niespodziewanie dużego obciążenia pracą i słabej komunikacji z pozostałymi członkami zespołu. Nie dziwi zatem fakt, że według NIH zadowolenie pielęgniarek z pracy w pierwszym roku jest również niskie i wynosi średnio 5,5 na 10 punktów.
Instytucje opieki zdrowotnej borykają się z bezprecedensową rotacją pracowników na wszystkich stanowiskach medycznych, ale rotacja pielęgniarek osiąga szczególnie katastrofalne proporcje. Z badania przeprowadzonego przez NSI, krajową firmę rekrutującą pielęgniarki, wynika, że średnia wartość wskaźnika rotacji wśród pielęgniarek dyplomowanych w 2021 r. wyniosła 27,1%. Statystyczny szpital w USA traci od 5,2 do 9 mln dolarów rocznie z powodu kosztów związanych z rotacją pielęgniarek.
Niektóre z tych kosztów są łatwiejsze do oszacowania, inne — trudniejsze, ale nie umniejsza to ich znaczenia.
Koszty odejścia z pracy
Koszty rotacji pielęgniarek obejmują koszty odpraw, wypłat ekwiwalentu za urlop i roszczeń z tytułu ubezpieczenia od bezrobocia, a także koszty usunięcia danych pracowników z wewnętrznych systemów i katalogów.
Koszty zatrudnienia i szkolenia
Z przeprowadzonych przez Fundację Roberta Wood Johnsona badań wynika, że zastąpienie jednej pielęgniarki dyplomowanej kosztuje pracodawcę w Stanach Zjednoczonych średnio około 37 tys. USD. Obejmuje to koszty stałe związane z publikowaniem ofert pracy, przeprowadzaniem rozmów kwalifikacyjnych i weryfikacją kwalifikacji nowych pracowników pod kątem spełniania rygorystycznych wymagań branżowych w zakresie szkoleń i certyfikacji. Nowi pracownicy mogą wnieść do przedsiębiorstwa nowe pomysły i energię, ale wymagają również szkoleń, co może obniżyć ich ogólną produktywność.
Koszty pracy pielęgniarek
Z danych Bureau of Labor Statistics wynika, że pielęgniarki dojazdowe, które są zazwyczaj zatrudniane jako zastępstwo za pielęgniarek odchodzących z pracy, zarabiają średnio 127 694 USD rocznie, podczas gdy średnia płaca personelu pielęgniarskiego w Stanach Zjednoczonych wynosi 77 600 USD. Koszty tych wynagrodzeń nie obejmują jednak zwrotów kosztów podróży, kosztów wyżywienia i zakwaterowania ani innych dodatkowych kosztów. Ponadto koszty te nie obejmują mniej wymiernych kosztów związanych z zatrudnieniem pielęgniarek dojazdowych, takich jak koszty utraty produktywności oraz koszty dodatkowego obciążenia pracowników etatowych wynikające z nieznajomości przez pielęgniarki dojazdowe zasad obowiązujących w danej placówce, jej wyposażenia i personelu.
Niedostateczna opieka nad pacjentem
Duża rotacja personelu pielęgniarskiego prowadzi do niedoborów kadrowych i pogarsza stosunek liczby pielęgniarek i pielęgniarzy do liczby pacjentów. W rezultacie przyczynia się do obniżenia jakości opieki nad pacjentem, ponieważ przepracowane pielęgniarki mogą nie zauważyć u pacjentów problemów mogących wydłużyć okres powrotu do zdrowia. Na stopień zadowolenia pacjentów mają też wpływ subtelniejsze czynniki. Z przeprowadzonego przez NIH badania wynika, że pacjenci tracą zaufanie do dostawcy usług opieki zdrowotnej, gdy nie wierzą, że otrzymują najlepszą opiekę. Podejście takie naraża na szwank reputację dostawcy.
Negatywny wpływ na zdrowie publiczne
Jednym z następstw niedoboru personelu pielęgniarskiego w Stanach Zjednoczonych jest utrata dostępu do opieki zdrowotnej przez niektóre grupy społeczne, zwłaszcza na obszarach wiejskich. Obecnie około 83 mln Amerykanów mieszka na tzw. obszarach niedoboru pracowników służby zdrowia (HPSA).
Jeśli można wskazać jedną nadrzędną korzyść wynikającą z ogromnej rotacji pielęgniarek, to jest to spowodowany tym faktem rozgłos, który zwrócił na ten problem bezprecedensową uwagę opinii publicznej, zwiększając prawdopodobieństwo pojawienia się pozytywnych zmian.
Wśród innych korzyści wynikających z rotacji pielęgniarek można wymienić m.in. następujące trzy. Nie pomogą one zniwelować problemu rotacji, ale zapobiegliwi dostawcy usług opieki zdrowotnej mogą na tej podstawie udoskonalić prowadzoną działalność operacyjną.
Odchodzące pielęgniarki są często wypalone oraz mogą mieć słabe wyniki i obniżać morale w otoczeniu. Ich następcy mogą natomiast wnieść do pracy nową energię i świeże spojrzenie.
Koszty wypowiedzenia umowy o pracę różnią się w zależności od wynagrodzenia, stażu pracy, postanowień umowy itp. Ekwiwalenty urlopowe, odprawy i świadczenia z tytułu ubezpieczenia od bezrobocia mają swoją wartość, ale w przypadku dobrowolnego odejścia pracownika wypłacie podlega tylko część tych pieniędzy.
Jeśli pielęgniarki odchodzą z pracy z takich samych przyczyn lub zmieniają ścieżkę swojej kariery w podobny sposób, mądry pracodawca wyciągnie z tego odpowiednie wnioski. Menedżerowie mogą w ten sposób wykryć na przykład problemy z procesem wdrażania do pracy, panującą w zespole kulturą lub stosowaną strukturą wynagrodzeń. Analiza danych dotyczących wysokiego wskaźnika rotacji może wskazać zmiany, jakich trzeba dokonać w procesach, narzędziach i zasadach działania danego przedsiębiorstwa.
Aby zmniejszyć rotację pielęgniarek, dostawcy usług zdrowotnych muszą doskonalić wiele aspektów swojej działalności, w tym swoje procesy, praktyki, kulturę i narzędzia, aby w ten sposób sprawić, że pielęgniarki poczują się docenione i osiągną pożądaną równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Najpierw zatem menedżer musi wsłuchać się w głos pielęgniarek, aby określić, co należy zmienić.
Nawet jeśli liczba potencjalnych kandydatów jest niewielka, pracodawca musi wiedzieć, jakich umiejętności potrzebuje i jakie typy pracowników wpasują się w jego system i kulturę pracy. Dzięki temu zyska większą pewność, że tak zatrudnieni pracownicy pozostaną u niego przez dłuższy czas. Dobrą metodą jest pozyskanie stosownych informacji od obecnych pracowników, a także upewnienie się, że posiadane narzędzia rekrutacyjne i wdrożeniowe ułatwiają te procesy wszystkim zainteresowanym. Na przykład wbudowane w chmurowe systemy zarządzania kapitałem ludzkim (HCM) funkcje sztucznej inteligencji pozwalają analizować przesłane przez kandydatów dane i sprawdzać je pod kątem określonych wymagań i innych parametrów.
Pielęgniarki, zwłaszcza dopiero rozpoczynające swoją karierę, często czują się rzucone na głęboką wodę. Niezależnie od posiadanego doświadczenia nowo zatrudniony personel potrzebuje szkoleń, zarówno właściwych dla danej organizacji, jak i wymaganych przez przepisy prawa (np. szkoleń z zakresu kontroli zakażeń czy radzenia sobie z bólem). Organizacje, które mają kompleksowe plany wdrożenia z jasno określonymi celami i dają nowym pracownikom czas potrzebny na ukończenie szkoleń, mogą zmniejszać wartość wskaźnika odejść pracowników na każdym szczeblu organizacyjnym.
Amerykańskie Stowarzyszenie Pielęgniarek (American Nurses Association, ANA) zaleca, aby szpitale tworzyły na różnych oddziałach elastycznie zarządzane grupy pielęgniarek, co ma pozwolić na bardziej równomierne rozłożenie dyżurów. Menedżerowie powinni również bezpośrednio z poszczególnymi pielęgniarkami ustalać harmonogramy pracy tak, aby uwzględniać w nich złożone wnioski o wolne godziny lub nadgodziny. Najnowsze systemy HCM umożliwiają pracownikom filtrowanie dostępnych zmian na podstawie kompetencji i doświadczenia danej pielęgniarki, aby w ten sposób sprawdzić, które zmiany są dostępne. Szpitale, które w pełni wykorzystują potencjał zatrudnionego personelu, będą mogły ograniczyć swoją zależność od korzystania z usług drogich pielęgniarek kontraktowych.
Nowe aplikacje na urządzenia przenośne pozwalają menedżerom na szybkie i regularne komunikowanie się z personelem pielęgniarskim i uzyskiwanie od niego szybkich opinii za pośrednictwem ankiet. Za pomocą odpowiedniej technologii menedżerowie mogą również aktywować plany zarządzania produktywnością, które przewidują odbywanie zaplanowanych spotkań kontrolnych i wysyłanie automatycznych przypomnień na potrzeby nieustannego coachingu indywidualnego.
Każdy system, z którym ma do czynienia personel pielęgniarski, ułatwia albo utrudnia mu pracę. Dotyczy to również aplikacji wspomagających rekrutację, wdrażanie do pracy, szkolenia, programy świadczeń i inne ważne procesy kadrowe, a także systemu obsługi elektronicznej dokumentacji medycznej (EHR), który jest kluczowym element infrastruktury każdego dostawcy usług opieki zdrowotnej. Jeśli te interfejsy i punkty dostępu nie są ze sobą zintegrowane, pielęgniarki muszą poświęcać więcej czasu na wprowadzanie i szukanie danych, co odbywa się kosztem opieki nad pacjentami. Kluczem do zatrzymania personelu pielęgniarskiego jest wdrożenie takiej technologii, która sprawi, że personel ten nie będzie nadmiernie obciążony zadaniami administracyjnymi. W końcu najważniejszą przyczyną, dla której pielęgniarki wybierają ten zawód, jest chęć niesienia pomocy pacjentom.
Zapewnienie pielęgniarkom odpowiedniej kontroli i elastyczności pozytywnie wpływa na ich zadowolenie z pracy, a w rezultacie na ich skłonność do pozostania u danego pracodawcy. W tym przypadku technologia może odegrać kluczową rolę. Pielęgniarki potrzebują prostych w obsłudze, stale dostępnych systemów HCM oferujących narzędzia pozwalające im zapisywać się na zmiany, dostosowywać harmonogramy, sprawdzać dostępne świadczenia, zapisywać się na szkolenia i śledzić swoją ścieżkę szkoleniową, planować i rozwijać swoją karierę, przekazywać opinie o organizacji oraz kontaktować się ze swoimi menedżerami i współpracownikami.
Oracle Fusion Cloud HCM z nową platformę Oracle ME do zarządzania doświadczeniami pracowników, udostępnia te narzędzia zarówno pielęgniarkom, jak i ich przełożonym. W ten sposób pomaga dostawcom usług opieki zdrowotnej w utrzymaniu wsparcia i motywacji pracowników oraz umocnienia ich woli pozostania u dotychczasowego pracodawcy.
Z przeprowadzonego przez Philips badania Future Health Index wynika, że w miarę wychodzenia świata z pandemii COVID-19 liderzy w sektorze opieki zdrowotnej skupiają się na innych priorytetach. Priorytetami tymi są przede wszystkim zatrzymanie i zadowolenie personelu, ograniczanie kosztów oraz lepsza opieka nad pacjentami. Aby zmniejszyć rotację pielęgniarek i innych kluczowych pracowników, liderzy ci mogą w roli czynnika motywującego zastosować podwyżki wynagrodzeń.
Dowiedz się, jak platforma Oracle ME może pomóc w poprawie doświadczeń pracowników.
Jaki była średnia rotacja pracowników w 2022 r.?
Według przewidywań firmy Gartner w najbliższej przyszłości wartość wskaźnika rotacji pracowników w poszczególnych branżach wyniesie 20% rocznie. Średnia wartość wskaźnika rotacji w szpitalach to około 26%.
Ile wynoszą koszty rotacji w sektorze opieki zdrowotnej?
Z danych opublikowanych przez zajmującą się opieką zdrowotną firmę Kaufman Hall wynika, że niedobór lekarzy w Stanach Zjednoczonych zwiększył koszty pracy szpitali w 2021 r. o 8%, czyli o 24 mld dolarów.
Czy w 2023 roku i w kolejnych latach będzie duże zapotrzebowanie na pielęgniarki i pielęgniarzy?
Z danych Bureau of Labor Statistics (BLS) wynika, że w ciągu najbliższej dekady pielęgniarstwo będzie szóstym najszybciej rozwijającym się zawodem w Stanach Zjednoczonych. Będzie to wynikiem starzenia się społeczeństwa, które będzie potrzebować więcej usług opieki medycznej, konieczności zastąpienia pielęgniarek w wieku przedemerytalnym oraz wzrostu zachorowań na choroby przewlekłe, takie jak otyłość i demencja. BLS szacuje, że w latach 2023–2031 co roku będzie tworzonych około 203 tys. nowych miejsc pracy dla pielęgniarek.
Sprawdź Oracle Cloud HCM — najbardziej kompletne i ujednolicone chmurowe rozwiązanie HCM.