Het ontstaan van SaaS

In de jaren '60 van de vorige eeuw werden computers aangesloten op mainframeterminals (ook wel 'dumb' terminals) die waren voorzien van gemeenschappelijke mainframesoftware. Dit software-implementatiesysteem is beter bekend als 'time-sharing'. Toen de prijzen van computers in de jaren '80 begonnen te dalen, ontwikkelden veel bedrijven hun eigen versie van het time-sharingsysteem: het Local Area Network (LAN). Het bedrijf zelf (en niet de technologieprovider) was echter verantwoordelijk voor de levering en het beheer van de hardware en het netwerk.

Met de opkomst van internet in de jaren '90 begonnen providers online softwarehostingdiensten aan te bieden aan klanten. Deze voorloper van SaaS, die destijds ASP-model (Application Service Provider) werd genoemd, kende echter een aantal flinke beperkingen. Zo moest elke klant een eigen versie van de software krijgen, wat inhield dat bepaalde softwareonderdelen op de computers van de gebruikers zelf geïnstalleerd moesten worden. Ook kostte de configuratie veel tijd en geld.

En daarbij kwam dat ASP-oplossingen geen efficiënte manier boden om data te verzamelen en samen te voegen.

De opkomst van SaaS

De eerste SaaS-oplossingen doken eind jaren '90 op. Toen werd ook de term SaaS in het leven geroepen. Dit nieuwe model was op verschillende vlakken veel efficiënter dan het ASP-model. Met één implementatie van de applicatie werden meerdere gebruikers en zelfs meerdere bedrijven bereikt, dankzij de zogeheten multitenant-architectuur. Het was niet langer noodzakelijk de software op locatie te installeren. Bovendien konden waardevolle applicatiedata nu worden verzameld, samengevoegd en centraal opgeslagen.

Terwijl het implementatiemodel sinds het begin van deze eeuw nagenoeg hetzelfde is gebleven, heeft SaaS enkele grote veranderingen ondergaan: van de eerste generatie oplossingen op silobasis, tot moderne SaaS-suites die de bedrijfsvoering compleet inzichtelijk kunnen maken en die de waarde van SaaS extra tot zijn recht laat komen door het gebruik van opkomende technologieën zoals IoT, AI, chatbots, digitale assistenten en blockchain.

Voorbij de baseline: SaaS als platform voor innovatie

Aan de ontwikkeling van de eerste generatie SaaS-oplossingen lagen vooral kostenverlagingen en IT-efficiëntie ten grondslag. Tegenwoordig zijn SaaS-oplossingen uitgegroeid tot innovatieplatforms die de concurrentie-uitdagingen in het digitale tijdperk het hoofd moeten bieden. Enkele voorbeelden:

• Het Uber-effect. Of het nu om Netflix of Uber gaat: voorlopers in de cloud schuiven traditionele bedrijven aan de kant
• De kracht van klein. Dankzij de cloud en mobiele en social toepassingen kunnen nu ook de kleinere start-ups innovatieve producten maken en deze in no-time op de markt brengen
• Het tijdperk van de ontevreden consument. Mobiel en social bieden de consument een heel arsenaal aan keuzemogelijkheden en meer informatie dan ooit tevoren

Een moderne SaaS-suite gaat de strijd met de concurrentie aan en maakt innovatie in het hele bedrijf mogelijk omdat innovaties sneller kunnen worden doorgevoerd, klanten een uitmuntende ervaring wordt geboden en betere beslissingen kunnen worden genomen dankzij de ingebouwde analytics en een compleet inzicht in het bedrijf.

Eén suite van SaaS-applicaties, gemaakt voor de cloud

Sommige SaaS-providers zetten interne software gewoon over naar de cloud en noemen het dan SaaS. Deze methode kent echter enkele nadelen. Zo wordt hierbij het cloudimplementatiemodel niet optimaal benut. In de praktijk zou u zelfs tegen dezelfde moeilijkheden kunnen aanlopen als met on-premises oplossingen. Torenhoge rekeningen voor ondersteuning bijvoorbeeld, hoog oplopende kosten voor IT omdat het upgradeproces nog steeds even traag is, of niet-verbonden systemen. Allemaal zaken die het innovatiepotentieel en de flexibiliteit van uw bedrijf niet ten goede komen.

Een SaaS-suite die helemaal vanaf de basis is opgebouwd heeft daarentegen heel wat te bieden:

Snel toegang tot innovaties. Omdat innovatie zo ontzettend belangrijk is in het digitale tijdperk, proberen bedrijven mee te profiteren van de nieuwste functionaliteiten. Met een SaaS die specifiek is gemaakt voor de cloud worden uw innovatiecycli korter en hebt u sneller toegang tot de nieuwste innovaties. Bij een on-premises SaaS die als zodanig is overgezet naar de cloud zou u lang moeten wachten op innovaties, aangezien de ontwikkelcycli bij on-premises oplossingen nu eenmaal langer zijn.

Verbonden SaaS-bedrijfsprocessen. Bedrijven willen graag een SaaS-oplossing die geschikt is voor bijvoorbeeld procure-to-pay of order-to-cash in de cloud, maar dan zonder de hoge integratiekosten en complexe beheerprocessen. Er is nu een moderne SaaS-suite die dit mogelijk maakt: gebouwd op gestandaardiseerd platform, met een geïntegreerd gezamenlijk datamodel voor het hele bedrijf, een uniforme gebruikersinterface (met mobiele en social-functionaliteiten), maar bijvoorbeeld ook gedeelde beveiligingsniveaus en gesynchroniseerde installatietijden.

De toekomst van SaaS

De experts zijn het erover eens dat SaaS in de toekomst sterk in de markt zal blijven staan. Volgens een Gartner-rapport uit 2017 blijft de verkoop van SaaS-oplossingen met bijna 20 procent per jaar toenemen, van 39 miljard dollar in 2016 tot 76 miljard dollar in 2020. Innovatie van de SaaS-oplossingen zelf zal naar verwachting een belangrijke bijdrage leveren aan deze toename.

• AI. AI, dat nog niet zo lang geleden zijn intrede deed, zal naar verwachting steeds vaker standaard deel gaan uitmaken van SaaS-bedrijfsapplicaties, waaronder adaptive intelligence (waarbij automatisch aanpassingen worden gedaan op basis van data en gedrag van gebruikers).
• Autonoom IT-beheer. AI, maar ook machine learning zullen daarnaast een cruciale rol spelen bij het mogelijk maken van autonome beheerprocessen die minder menselijke interventies vereisen, voor de gehele IT-stack.
• Chatbots, IoT en blockchain. Providers die vooruitdenken zien dat het belang van elk van deze technologieën voor digitale innovatie steeds groter wordt en bieden ze daarom nu al aan in hun SaaS-pakketten.
• Verticale diepgang en horizontale verbondenheid. SaaS begon als een manier om snel verticale oplossingen te bieden binnen één afdeling, maar is inmiddels uitgegroeid tot een onmisbare vanzelfsprekendheid voor bedrijven. Ga voor providers die in hun aanbod van bedrijfsbrede suites meer verticale diepgang te bieden hebben, maar ook meer API's en kant-en-klare integraties voor hybride oplossingen.